Reactie publicatie Tijdelijke regeling verdere verwerking bulkdatasets Wiv 2017

In de Staatscourant van 5 november 2020 is de "tijdelijke regeling verdere verwerking bulkdatasets Wiv 2017" bekendgemaakt (Staatscourant 2020, 56482). Daarin stellen de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties en de Minister van Defensie nadere regels met betrekking tot enkele aspecten van de werkwijze inzake de verdere verwerking van bulkdatasets verworven door de AIVD en MIVD op grond van de Wiv 2017.

Ten aanzien van haar toezichtstaak in dit verband, merkt de CTIVD het volgende op:

In de recente toezichtsrapporten over het verzamelen van bulkdatasets met de hackbevoegdheid en de verdere verwerking daarvan door de AIVD en MIVD en over het verzamelen en verder verwerken van passagiersgegevens van luchtvaartmaatschappijen door de AIVD en MIVD (rapporten  nr. 70 en 71) heeft de CTIVD de aanbeveling gedaan om overkoepelend beleid voor bulkdatasets te maken ongeacht de bevoegdheid waarmee deze zijn verkregen. De tijdelijke regeling kan in het licht van deze aanbeveling worden geplaatst. 

Zoals de toelichting van de regeling ook duidt, laat deze regeling onverlet dat de bepalingen van de Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten onverkort van toepassing zijn. Het toezicht van de CTIVD is hierop - met mede inachtneming van ontwikkelingen in de jurisprudentie - gebaseerd. Dit betekent onder meer dat getoetst wordt aan algemene eisen van noodzakelijkheid, proportionaliteit, subsidiariteit en gerichtheid. In dit verband relevante regels zijn in het bijzonder te vinden in de artikelen 17 t/m 30 Wiv 2017.

Bij de inzet van bijzondere bevoegdheden, zoals de hackbevoegdheid, vereist artikel 27 Wiv 2017 dat de relevantie van de gegevens in een bulkdataset binnen een termijn van maximaal anderhalf jaar wordt bepaald. De wet laat niet toe dat deze relevantiebeoordeling op het niveau van de bulkdataset plaatsheeft. Verder bepaalt hetzelfde wetsartikel dat bulkdatasets waarvan de relevantie niet conform de wet kan worden vastgesteld, vernietigd moeten worden (datareductie is een belangrijk aspect van de Wiv 2017). De CTIVD heeft dit kenbaar gemaakt in het rapport nr. 70 in aansluiting op wat hierover eerder is gesteld in de voorgangsrapportages met betrekking tot de implementatie van de Wiv, rapport 66 en rapport 69. Deze rapporten bevatten een meer uitgebreidere beschrijving van de door de CTIVD gemaakte analyse van bulkdatasets en haar stellingname daaromtrent.

De CTIVD betrekt het bovenstaande bij haar verdere oordeelsvorming over de tijdelijke regeling c.q. de toepassing ervan.