Welke vormen van toezicht gebruikt de CTIVD?

1. Nulmeting

Met een nulmeting wordt de beschikbaarheid van beleid- en processtukken getoetst. Op de inhoud wordt slechts marginaal getoetst. Een nulmeting geeft de afdeling toezicht een beeld van de mate waarin de AIVD en/of de MIVD op dat moment invulling geeft aan het toepasselijk wettelijk kader. Een nulmeting is te vergelijken met een risicoanalyse en wordt door de afdeling toegepast bijvoorbeeld wanneer sprake is van de toepassing van een nieuwe bevoegdheid of een nieuwe (verwerkings)techniek. Op basis van de uitkomsten van een nulmeting, bepaalt de afdeling toezicht de nadere inrichting van haar toezichtsactiviteiten. Een nulmeting leidt tot een interne rapportage waarin onder andere geconstateerde risico’s benoemd worden. Dit kan aanleiding geven tot het instellen van een diepteonderzoek, kortdurend onderzoek, vervolgonderzoek of systeemonderzoek. Ook kan op basis van de resultaten van een nulmeting een advies worden uitgebracht. 

2. Diepteonderzoek

Een diepteonderzoek is een diepgaand onderzoek naar een bepaalde activiteit van de AIVD of de MIVD. Dit kan bijvoorbeeld gaan om de toepassing van een algemene bevoegdheid zoals de verwerking van gegevens uit open bronnen of een bijzondere bevoegdheid zoals de inzet van een agent of een telefoontap. Door middel van een diepteonderzoek brengt de afdeling toezicht de activiteit in beeld en gaat zij zowel in op het juridisch kader als op de operationele praktijk. Een diepteonderzoek leidt tot een openbaar toezichtsrapport met eventueel een geheime bijlage.

3. Kortdurend onderzoek

Een kortdurend onderzoek richt zich op een bepaalde activiteit van de AIVD of de MIVD dat zich kenmerkt door een korte looptijd. De onderzoeken zijn vaak ook ingegeven door incidenten of actualiteiten. Een kortdurend onderzoek kent een beperkte omvang, bijvoorbeeld doordat slechts wordt gekeken naar een bepaald aspect van een activiteit of door het uitvoeren van een onderzoek door middel van een steekproef. Een kortdurend onderzoek leidt tot een openbaar toezichtsrapport met eventueel een geheime bijlage.

4. Vervolgonderzoek

Een vervolgonderzoek betreft een onderzoek naar een eerdere onderzochte activiteiten van de AIVD of MIVD. De afdeling toezicht kan het noodzakelijk achten na verloop van tijd opnieuw onderzoek te verrichten naar een bepaalde activiteit teneinde te onderzoeken of de toezeggingen van de betrokken minister in reactie op het eerste toezichtsrapport zijn nagekomen. Dit kan zij doen door middel van een vervolgonderzoek. Een vervolgonderzoek leidt tot een openbaar toezichtsrapport met eventueel een geheime bijlage.

5. Systeemonderzoek

Systeemonderzoek betreft onderzoek naar de werking van een systeem (of het geheel van systemen) van gegevensverwerking. Systeemonderzoek is gericht op de beleidsmatige, personele, organisatorische en/of technische inrichting van gegevensverwerking(sprocessen) door de AIVD en de MIVD. De afdeling toezicht toetst daarbij of de AIVD en de MIVD voldoende invulling geven aan de zorgplichten voor een rechtmatige gegevensverwerking die op basis van artikel 24 Wiv 2017 op de diensten rusten, mede aan de hand van het door de diensten gehanteerde instrumentarium. Daarbij staat centraal of de interne (controle op de) naleving van wettelijke plichten voldoende geborgd is (compliance). Systeemonderzoek wordt veelal uitgevoerd in combinatie met onderzoek naar een bepaalde activiteit van de diensten, bijvoorbeeld het toetsen van de praktijk met een steekproef. Systeemonderzoek leidt tot een openbaar toezichtsrapport met eventueel een geheime bijlage.